Relacja z pielgrzymki relikwii św. hierarchy Nektariusza, metropolity Pentapolis i cudotwórcy z Eginy

Z błogosławieństwa Jego Eminencji metropolity Sawy i na zaproszenie Jego Ekscelencji Arcybiskupa Białostockiego i Gdańskiego Jakuba, z monasteru Przenajświętszej Trójcy na greckiej wyspie Egina, w dniach 17-23 listopada 2017 przybyły relikwie św. hierarchy Nektariusza, metropolity Pentapolis i cudotwórcy z Eginy.

Delegacja greckiej metropolii Hydry, Spetses i Eginy, przyleciała do Warszawy 17 listopada. Archimandryta Amfilohiusz Geladakis, archidiakon Nektarios Dardanos oraz p. Panagiotis Klimis, z błogosławieństwa metropolity Efrema, przywieźli do Polski relikwiarz z prawą ręką św. Nektariusza. W piątkowy wieczór grecką delegację powitali na lotnisku Warszawa-Modlin archimandryta Tymoteusz oraz prot. Andrzej Bołbot.

W policyjnej eskorcie delegacja udała się do metropolitalnej cerkwi św. Marii Magdaleny w Warszawie, gdzie relikwie powitał Jego Ekscelencja Biskup Hajnowski Paweł wraz ze zgromadzonym duchowieństwem oraz wiernymi. Po przybyciu św. relikwii biskup Paweł sprawował krótką doksologię oraz akatyst z molebniem do świętego i czytaniem żywotu świętego. W trakcie nabożeństwa do ustawionego w centralnej części świątyni relikwiarza nieprzerwanie przystępowali wierni.

W sobotę 18 listopada o godz. 7.30 rozpoczęto molebien przed relikwiami św. Nektariusza. O godz. 9 rozpoczęła się Boska Liturgia pod przewodnictwem biskupa Pawła. W modlitwie uczestniczył również metropolita Sawa, który następnie celebrował molebien ku czci świętego Nektariusza. W nabożeństwie uczestniczył Jego Ekscelencja biskup Mesaorii Grzegorz z Cypru. Po zakończeniu nabożeństwa metropolita Sawa podziękował czcigodnym gościom za trud ważnej, duchowej podróży, którą odbyli wspólnie ze świętym Nektariuszem. Na pamiątkę modlitwy w warszawskiej katedrze metropolita przekazał greckiej delegacji ikonę patronki świątyni św. równej apostołom Marii Magdaleny.

Po nabożeństwie grecka delegacja spotkała się z Jego Eminencją metropolitą Sawą, który podziękował metropolicie Efremowi za udzieloną zgodę i błogosławieństwo na pielgrzymkę relikwii św. Nektariusza.

W warszawskiej katedrze, o godz. 12 odprawiono akatyst ku czci świętego, po czym grecka delegacja udała się do Białegostoku.

Wraz z delegacją greckiej metropolii w drogę do Białegostoku wyruszył Jego Ekscelencja biskup Mesaorii Grzegorz (Cypryjska Cerkiew Prawosławna).

18 listopada o godz. 16.45 relikwie przybyły do białostockiej parafii Zmartwychwstania Pańskiego. Relikwie, grecką delegację oraz cypryjskiego biskupa Grzegorza powitali Jego Ekscelencja Jakub, Arcybiskup Białostocki i Gdański, Jego Ekscelencja Andrzej, Biskup Supraski, licznie zgromadzone białostockie duchowieństwo oraz setki wiernych, którzy w uroczystej procesji przeszli do świątyni. Słowa powitania wygłosił arcybiskup Jakub, który z wdzięcznością zwrócił się do czcigodnych gości, którzy przywieźli ze sobą drogocenną świętość. Hierarcha wyraził szczególne podziękowania metropolicie Efremowi, albowiem to jego błogosławieństwo i zgoda doprowadziły do tej historycznej pielgrzymki relikwii do Polski. Gospodarz diecezji białostockiej i gdańskiej powitał również biskupa Grzegorza, który przybył do Białegostoku, aby uczestniczyć we wspólnej modlitwie przed relikwiami świętego. O godzinie 17 rozpoczęło się całonocne czuwanie. Wierni szczelnie zapełnili cerkiew. Po zakończonym nabożeństwie o godz. 21 odśpiewano akatyst ku czci świętego. Kolejny akatyst, o godz. 23 był sprawowany w języku polskim. W trakcie wszystkich nabożeństw w parafii Zmartwychwstania Pańskiego relikwie otaczał tłum wiernych. W nabożeństwie aktywnie uczestniczyli wolontariusze pełniący dyżur przy relikwiach. Obok białostockich duchownych relikwie otaczali przedstawiciele rady parafialnej, harcerze z 50 Szczepu Drużyn Harcerskich i Zuchowych oraz uczniowie klas mundurowych XIV Liceum Ogólnokształcącego w Białymstoku.

W niedzielę 19 listopada o godz. 7 sprawowano małe oświęcenie wody, po którym rozpoczęto Boską Liturgię. O godz. 9.30 ze świątyni wyruszyła procesja, aby powitać gospodarza diecezji, Jego Ekscelencję arcybiskupa Jakuba. W progu świątyni hierarchę powitała młodzież parafialnego bractwa, członkowie rady parafialnej oraz duchowieństwo. O godzinie 10 rozpoczęła się uroczysta Boska Liturgia. W trakcie nabożeństwa arcybiskup Jakub sprawował sakrament kapłańskiej chirotonii diakona Mateusza Kiczko.

Zakończenie niedzielnego nabożeństwa miało podniosły charakter. Na prośbę proboszcza parafii prot. Marka Ławreszuka, grecka delegacja przywiozła cząstkę relikwii św. Nektariusza z Eginy, która z błogosławieństwa metropolity egińskiego Efrema została przekazana parafii Zmartwychwstania Pańskiego w Białymstoku. Bezcenny dar na ręce Jego Ekscelencji Arcybiskupa Jakuba przekazał archimandryta Amfilochiusz. Arcybiskup w imieniu wszystkich zgromadzonych podziękował Wszechmogącemu Bogu, greckiemu metropolicie oraz przybyłym duchownym. W krótkiej homilii przybliżył postać współczesnego świętego i cudotwórcy, który już za życia wsławił się pokorą, głęboką wiarą oraz gotowością pomocy wszystkim ludziom trapionym chorobami. Świętego Nektariusza przedstawił jako jednego z najbardziej znanych greckich świętych. Wspominając pielgrzymkę do monasteru Przenajświętszej Trójcy na Eginie, przypomniał o niektórych świadectwach dotyczących cudownego wstawiennictwa św. Nektariusza. W dowód wdzięczności przekazał członkom delegacji krzyże kapłańskie oraz Chełmską ikonę Matki Boskiej. Cząsteczka relikwii świętego została przekazana proboszczowi parafii, który również wyraził swą bezmierną wdzięczność i przekazał za pośrednictwem greckiej delegacji dar metropolicie Efremowi - biskupią panagiję z ikoną Matki Boskiej Wszechkrólowej oraz pamiątkowe albumy dla członków delegacji. Arcybiskup Jakub pozdrowił również o. Mateusza Kiczko, któremu życzył sił, zapału, szczerej wiary i błogosławieństwa bożego w trudnej i odpowiedzialnej służbie kapłańskiej.

Po uroczystej Liturgii w parafii sprawowano akatysty o godz. 13 i 15. W trakcie każdego ze śpiewanych akatystów czytany był żywot świętego Nektariusza. Wierni przebywali w świątyni do godziny 16.30 kiedy relikwie zostały uroczyście pożegnane w cerkwi i wraz z delegacją przejechały do soboru św. Mikołaja.

Przed godziną 17 delegację z relikwiami dotarły do białostockiej katedry, gdzie czekał już Jego Ekscelencja Arcybiskup Jakub, licznie zgromadzeni duchowni i setki wiernych. Po doksologii rozpoczął się akatyst ku czci świętego Nektariusza. Wierni wypełniali cerkiew do późnych godzin nocnych.

W poniedziałek 20 listopada w soborze sprawowano Boską Liturgię oraz akatyst ku czci świętego Nektariusza. W trakcie wszystkich nabożeństw świątynia była zapełniona setkami wiernych, a kolejka do ustawionego na środku świątyni relikwiarza kończyła się daleko poza cerkwią, na placu świątynnym.

O godzinie 11.30 arcybiskup Jakub gorąco podziękował greckiej delegacji za cudowny dar obcowania ze współczesnym świętym, który jest znany i czczony w całym prawosławnym świecie. Podkreślając trud pielgrzymowania wyraził swoją wdzięczność archimandrycie Amfilochiuszowi, archidiakonowi Nektariuszowi oraz panu Panagiotisowi z metropolii Hydry, Spetses i Eginy.

Parę minut po godzinie 12 prowadzona przez policyjną eskortę delegacja przybyła do Dziecięcego Szpitala Klinicznego w Białymstoku, gdzie powitał ich kapelan szpitalny, o. mitrat Jan Fiedorczuk. Święte relikwie zostały przeniesione do kaplicy szpitalnej, gdzie zgromadzili się mali pacjenci, ich rodzice oraz pracownicy szpitala. O. Jan powitał przybyłych gości i ukazując potrzebę modlitwy z chorymi i potrzebującymi zachęcił wszystkich do udziału w molebniu, który sprawował wraz z o. Markiem Ławreszukiem. Wypełniona wiernymi kaplica napełniła się żarliwą modlitwą, po której wszyscy pokłonili się świętym relikwiom. Pielgrzymowanie świętych relikwii do pacjentów znajdujących się w szpitalu to współczesna grecka tradycja. Duchowni pomagają tym, którzy sami nie są w stanie przybyć do cerkwi. Po nabożeństwie relikwie pozostały w kaplicy, gdzie przez prawie godzinę mali pacjenci, ich rodzice i pracownicy szpitala modlili się do świętego Nektariusza.

Kolejnym punktem programu była krótka wizyta w cerkwi Świętego Ducha. Członkowie greckiej delegacji odwiedzili świątynię, w której zaśpiewali troparion święta Pięćdziesiątnicy.

O godzinie 15 relikwie świętego przybyły do monasteru supraskiego. Przy wtórze cerkiewnych dzwonów święte relikwie powitał Jego Ekscelencja Biskup Supraski Andrzej wraz z braćmi monasteru oraz zgromadzonymi wiernymi. Procesja przeszła do cerkwi św. Jana Teologa, gdzie rozpoczęła się uroczysta doksologia. Następnie odczytano żywot świętego i sprawowano powieczerze, po którym o godz. 18.30 rozpoczęto całonocne czuwanie - agrypnię. Uroczystości zgromadziły wielu wiernych, którzy modlili się wspólnie z biskupem Andrzejem, członkami greckiej delegacji oraz gośćmi z Holandii. O północy modlitwę kontynuowano świąteczną Boską Liturgią, po której wszyscy udali się do refektarza na wspólną agapę. Relikwie świętego Nektariusza zostały przeniesione do cerkwi św. Antoniego Supraskiego. Tam też sprawowano poranną Liturgię, po której relikwie opuściły Supraśl.

Wtorek 21 listopada rozpoczął się w trakcie nocnej agrypni. Po wyjeździe z Supraśla delegacja przejechała do parafii św. proroka Eliasza w Białymstoku. O godzinie 8 lokalne duchowieństwo oraz wierni powitali delegację oraz uroczyście przenieśli święte relikwie do cerkwi, gdzie rozpoczęła się Boska Liturgia. Po nabożeństwie relikwie św. Nektariusza zostały przeniesione do Prawosławnego Domu Opieki znajdującego się na terenie parafii. Pomimo ciężkiego stanu i podeszłego wieku pensjonariusze domu opieki mogli pomodlić się do św. Nektariusza. Nabożeństwo w domu opieki sprawował proboszcz parafii o. Anatol Fiedoruk. Po nabożeństwie relikwie odwiedziły jeszcze budującą się cerkiew św. Grzegorza Peradze. Grecka delegacja błogosławiła budowę domu Bożego świętymi relikwiami i życzyła szybkiego ukończenia świątyni.

Po opuszczeniu Białegostoku delegacja udała się do monasteru Narodzenia Bogurodzicy w Zwierkach. Czcigodnych gości powitały siostry monasteru i licznie zgromadzeni wierni. Po przejściu do cerkwi rozpoczęto sprawowanie doksologii oraz akatystu do św. Nektariusza. Członkowie greckiej delegacji mieli również okazję zwiedzić monaster i zapoznać się z trudami codziennego życia w największym żeńskim monasterze w Polsce. Na zakończenie wizyty igumenia Anastazja przekazała mnichom serdeczne podziękowania i przekazała napisaną w monasterskiej pracowni ikonę św. męczennika Gabriela.

Docelowym miejscem wtorkowej pielgrzymki relikwii był monaster św. Dymitra w Sakach, na którego terenie znajduje się jedyna w Polsce cerkiew oświęcona ku czci św. hierarchy Nektariusza, metropolity Pentapolis i cudotwórcy z Eginy. O godz. 15 relikwie powitał igumen monasteru, archimandryta Tymoteusz, który wraz z braćmi i licznie zgromadzonymi ludźmi udał się następnie do cerkwi, gdzie sprawowano uroczystą doksologię. Tłum wiernych z każdą chwilą narastał, tak aby tuż przed godziną 17, kiedy do świątyni przybył Jego Ekscelencja Biskup Bielski Grzegorz, szczelnie zapełnić świątynię i znakomitą część okalającego ją wzgórza. Wtorkowy wieczór rozpoczął liturgiczne wspomnienie pamięci św. Nektariusza. W ten dzień, Boska Opatrzność pozwoliła świętym relikwiom przebywać w tym właśnie miejscu, w monasterze, który czci i kocha św. Nektariusza.

Wieczorne nabożeństwo zgromadziło w Sakach tysiące wiernych. Świąteczne Liturgie sprawowane w środę w monasterze pokazały jednak, że św. Nektariusz przywołał do siebie jeszcze więcej osób. Boską Liturgię o godzinie 9 sprawował biskup Grzegorz w asyście ponad 20 duchownych. W trakcie wszystkich nabożeństw wieczoru, nocy i świątecznego dnia, wierni nieustannie przystępowali do relikwii świętego Nektariusza.

Po zakończonych uroczystościach w monasterze św. Dymitra grecka delegacja udała się do monasteru św. Marty i Marii na Grabarce. Tam archimandryta Ignacy wraz z lokalnym duchowieństwem, siostrami i wiernymi wychwalił świętego Nektariusza śpiewając akatyst.

Kolejnym punktem wizyty świętych relikwii była parafia św. Jana Klimaka w Warszawie. W środowy wieczór delegację powitali Jego Ekscelencja Arcybiskup Wrocławski Jerzy, Jego Ekscelencja Arcybiskup Przemyski i Gorlicki Paisjusz, wraz z lokalnym duchowieństwem i mieszkańcami Warszawy i okolic.

Po powitaniu i uroczystej doksologii arcybiskup przewodniczył śpiewanemu akatystowi ku czci św. Nektariusza. O północy w cerkwi sprawowano Boską Liturgię. Pobyt relikwii w parafii św. Jana Klimaka zakończył się po godzinie 14. Proboszcz parafii dziękując archidiakonowi Nektariuszowi za niezwykłą wizytę i błogosławieństwo relikwii św. Nektariusza, pożegnał delegację, która udała się do parafii św. Aleksandry w Stanisławowie i mieszczącego się tam Prawosławnego Domu Opieki "Betania".

Proboszcz parafii św. Aleksandry, prot. Andrzej Bołbot uroczyście powitał grecką delegację i podziękował za dar świętych relikwii, które mogły odwiedzić wiernych parafian i pensjonariuszy ośrodka. W trakcie wizyty w domu opieki archidiakon Nektariusz błogosławił wszystkich relikwiami oraz pozostawił im ikonki świętego Nektariusza. Wizyta w parafii w Stanisławowie była ostatnim punktem pielgrzymki.

Proboszcz parafii św. Aleksandry w Stanisławowie, prot. Andrzej Bołbot towarzyszył greckiemu duchownemu do portu lotniczego Warszawa-Modlin, gdzie na płycie lotniska odbyło się pożegnanie delegacji i relikwii św. Nektariusza. Prot. Andrzej Bołbot, w imieniu wszystkich organizatorów, jeszcze raz podziękował za trud pielgrzymki świętych relikwii. Przed godziną 20 grecka delegacja odleciała do Aten.

prot. Marek Ławreszuk
fot. Łukasz Troc, Adam Bruczko, Marcin Surynowicz, Jarosław Charkiewicz


Podziękowania

Koordynatorzy wizyty greckiej delegacji i pielgrzymki relikwii św. hierarchy i cudotwórcy Nektariusza dziękują wszystkim zaangażowanym w to wydarzenie: hierarchom Cerkwi w Polsce, duchowieństwu, wolontariuszom, Bractwu Młodzieży Prawosławnej, harcerzom 50 Szczepu Drużyn Harcerskich i Zuchowych, uczniom klas mundurowych XIV Liceum Ogólnokształcącego w Białymstoku, uczniom Szkoły Podstawowej nr 50 w Białymstoku, członkom rad parafialnych, katechetom, sponsorom, dziennikarzom i wszystkim, którzy pomogli w organizacji tego duchowego wydarzenia.

Szczególne podziękowania kierujemy na ręce Jego Ekscelencji Najprzewielebniejszego Jakuba, Arcybiskupa Białostockiego i Gdańskiego, na którego zaproszenie pozytywnie odpowiedział Metropolita Hydry, Spetses i Eginy, Efrem, dzięki czemu wizyta świętych relikwii mogła mieć miejsce. Dziękujemy za pasterskie błogosławieństwo i troskę o przebieg wizyty Jego Eminencji, Wielce Błogosławionemu Sawie, Metropolicie Warszawskiemu i całej Polski.

Za zaangażowanie, zabezpieczenie i pomoc w przebiegu pielgrzymki dziękujemy policji, zarządowi Portu Lotniczego Warszawa-Modlin, a w szczególności Komendantowi Wojewódzkiemu Policji z.s. w Radomiu, inspektorowi Tomaszowi Michułce, Komendantowi Wojewódzkiemu Policji w Białymstoku, nadinspektorowi Danielowi Kołnierowiczowi, Komendantowi Miejskiemu Policji w Białymstoku, inspektorowi Wojciechowi Macutkiewiczowi oraz Prezesowi Zarządu Portu Lotniczego Warszawa-Modlin, p. Leszkowi Chorzewskiemu.

Wśród wielu zaangażowanych w przebieg pielgrzymki osób i firm serdeczne podziękowania składamy na ręce:
  • prot. Andrzeja Bołbota za wsparcie organizacyjne i koordynację służb mundurowych,
  • lektora Patryka Panasiuka oraz p. Piotra Sterlingowa za doskonałe tłumaczenia w trakcie wizyty oraz przygotowanie tłumaczeń oficjalnych dokumentów, 
  • Dyrektora ds. Sprzedaży w firmie Arefiew Opel Top Auto, p. Tomasza Anikieja, 
  • Prezes Zarządu firmy Adampol S.A., p. Eleny Łukanowej, 
  • relacjonujących to wydarzenie dziennikarzy TVP Białystok i redakcji programów ekumenicznych TVP S.A., dziennikarzy Polskiego Radia Białystok i redakcji programów dla mniejszości narodowych, dziennikarzy Radia Orthodoxia, 
  • fotoreporterów p. Łukasza Troca, p. Adama Bruczko, p. Marcina Surynowicza i innych przedstawicieli mediów, 
  • władz gminy Kleszczele,
  • anonimowych darczyńców i wolontariuszy.


prot. Marek Ławreszuk, archim. Tymoteusz Sawczuk